PRIJZEN IN 1913 (Per pond)
Van Nelle Koffie Paars Merk per pond 0,74--Cichorei, per pakje 0,03--Peekoffie ,, ,, 0,03--Karels Thee, per ons 0,16-0,18 en 0,20 ct--Van Nelle Thee per ons 0,16-0,18 en 0,22 ct--Losse Thee 0,14 cent per ons--Witte suiker 0,25--Bruine suiker 0,24--Grootes Daalders cacao per 1 kilo bus 1,50--Grootes Hazelnootrepen 0,05--Katjes drop per ons 0,08--Beschuit 12 en 20 voor 0,10--Blanke siroop per pot 0,12--Jam frambozen-kersen-aardbeien per pot 0,28--Havermout per pak 0,14--Rijst per pond 0,08--Molenaar Kindermeel per pak 0,11-0,20--Aardappelmeel per pak 0,06--Plantenboter per pond 0,50--Edammer kaas per pond 0,32--Nagelkaas per pond 0,20--Zuiver rundvet per pond 0,40--Spek per pond 0,50--Groenten in blik per liter blik 0,32--Vermecelli Hollandsche 0,15--Azijn per flesch 0,09--Peper per ons 0,10--Notemuskaat per ons 0,20--Slaolie per ½ fles 0,40--Sunlicht zeep per pak 0,26--Soda per pond 0,03--Zilverglans stijfsel per doos 0,08--Zeeppoeder per pak 0,04--Zakjes blauw groot pakje 0,03--Brasso per busje 0,10--Zebra kachelglans per stukje 0,02 Zelfbedieningswinkel In 1917 werd in de Verenigde Staten van Amerika het zelfbedieningssysteem gepatenteerd door Clarence Saunders. In 1948 werd het concept door de Gebr.Van Woerkom (Nijmegen) in Nederland geïntroduceerd.De lange toonbanken met weegschalen verdwenen uit de winkel. Alle artikelen werden voorverpakt en voorzien van een prijs gerangschikt op stellingen en gondola's.Bij de ingang kon de klant een winkelmandje nemen en zelf de gewenste artikelen uitzoeken en verzamelen. Het was nog geenzins zo dat groothandel of fabrikant klein-verpakkingen met consumenten-hoeveelheden leverden.De kruidenier verplaatste slechts de weegschalen en toonbanken naar een ruimte achter de winkel. Toch bleek het zelfbedieningsconcept zowel voor de klant als voor de kruidenier aantrekkelijk. De klant stelde het op prijs zelf de artikelen uit te kunnen zoeken en een keuze te kunnen maken. De kruidenier kon zijn tijd efficiënter indelen, de klantenluwe periodes gebruikte hij om de goederen af te wegen en te verpakken Voor de kruideniers was het duidelijk dat de overschakeling naar zelfbediening slechts de opmaat was voor grotere veranderingen. Ook de noodzaak van assortiments-verbreding diende zich aan. Aangezien in de jaren 50 en 60 voor de verschillende detailhandelsbranches verschillende wettelijk vereisten voor vakbekwaamheid golden, gingen kruideniers massaal aan de studie, om naast het "vakdiploma voor het kruideniersbedrijf" ook te beschikken over de diploma's "vakbekwaamheid voor de detailhandel in aardappelen,groenten en fruit" en "vakbekwaamheid voor de kleinhandel in vlees". Supermarkt Al vrij kort na de introductie van het zelfbedieningswinkel werden de eerste supermarkten geopend.De N.V.Suco in Amsterdam was in 1953 de eerste, maar dat was geen succes.Het bedrijf werd al vrij snel overgenomen door Dirk van den Broek. Evanals de zelfbediening is dit concept uit de Verenige Staten geïntroduceerd. Kruideniers afficheerden zich de eerste jaren, ter onderstreping van het moderne imago, dan ook graag met de Engelse term "supermarket". Kenmerkend voor de supermarkt is dat ten opzichte van de zelfbedieningswinkel een dieper en vooral breder assortiment wordt aangeboden.Naast de normale 'droge' kruidenierswaren kan men er ook verse levensmiddelen kopen, zoals brood,zuivel,groenten en fruit en vers vlees. Daarnaast biedt de supermarkt een zekere keuze in huishoudelijke artikelen, kleintextiel,papier-en schrijf-waren,boeken en tijdschriften en dergelijke aan. Gezien het bredere artikel-assortiment heeft de supermarkt meestal een grotere winkelvloeroppervlakte dan de zelfbediening. De gemiddelde vloeroppervlakte van de supermarkt in 2006 is in Nederland 528m2; in grootschalige Nederlandse winkelcentra heeft de gemiddelde supermarkt een verkoopvloeroppervlakte van ca.1500m2 .Grootwinkelbedrijf Eind van de 19e eeuw ontstonden de grootwinkelbedrijven. Bekende voorbeelden daarvan zijn in de eerste helft van de 20e eeuw P..de Gruijter en Zn., Simon de Wit en Albert Heijn.Het lijkt aannemelijk dat het grootwinkelbedrijf kon ontstaan door de betere logistieke mogelijkheden die ontstonden door de ontwikkeling van de auto en de verharding van wegen die rond de wisseling van de 19e naar de 20e eeuw op grote schaal plaatsvond. De kracht van het grootwinkelbedrijf is dat het door zijn omvang in staat is grotere kortingen te bedingen bij grossier en fabrikant dan de kleine zelfstandige kruideniers. Het groot-winkelbedrijf schakelt door zijn omvang met name de grossier uit, en waar mogelijk ook de fabrikant. Heel bekend is bijvoorbeeld dat Albert Heijn tussen 1920 en 1940 omvang-rijke fabricage-capaciteit in Zaandam inricht-te. De Gruijter heeft zeer lang uitsluitend eigen merk verkocht en de A-merken van fabrikanten genegeerd. Uit de aard van het bedrijf is de prijs het belangrijkste concur-rentie-wapen van het grootwinkelbedrijf . Door het grotere inkoop-volume is het grootwinkelbedrijf in staat lagere inkoopprijzen te bedingen. Omdat het grootwinkelbedrijf vaak meerdere schakels in de distributieketen omvat, kan het de winstmarges van die verschillende schakels gelijktijdig aanwenden in de prijscon-currentie.Het grootwinkelbedrijf had dan ook last van de verticale prijsbinding, die de fabrikanten via de fabrikanten via de Fiva afdwongen. Om ten opzichte van de fabrikant een nog krachtiger positie te krijgen richtten een aantal grootwinkelbedrijven in de 50-er jaren van de 20e eeuw de inkoopvereniging Superunie op. Naast de tendens het assortiment in de supermarkt steeds meer te verbreden is er de formule van de harde discounter ontstaan De concurrentie om de consument wordt gevoerd met een beperkte dienstverlening en een beperkt assortiment tegen de laagste prijzen.De ketens Aldi en Lidl staan hierom bekend.In 2000 was 39% van de supermarkten in handen van grootwinkel-bedrijven. Daarmee werd een marktaandeel van 63% van de geldomzet gehaald. Door de schaalvergroting van de levensmiddelen-winkels zijn er steeds meer inwoners nodig om voldoende draagvlak voor de winkel te hebben. In de doorsnee woonwijk is slechts draagvlak voor één of twee supermarkten. Daardoor is schaarste aan vestigings-plekken voor supermarkten ontstaan. Een aantal grootwinkelbedrijven is begonnen de formule ook in franchise te geven aan zelfstandige ondernemers. Daardoor wordt in wijken of dorpen waar de keten geen eigen filiaal heeft toch de groothandelsomzet gehaald. Prijzen levensmiddelen 1936 Voor 5 cent: 1 Pak aardappelmeel. 1 Fles azijn. 1 Pond rijst. 2 Sportkoeken. 1 Rol maagpepermunt. 1Rol ijspepermunt. 2 Spritsstukken. 1 Vrucht-enrol. 3 Nougatblokken. 1 Ons vanille toffees.3 Bouillonblokjes. 1 Pak beschuit. 1 Pond trensparant zeep. 1 Pak zeeppoeder Geelband. 1 Groot stuk toiletzeep. 1 Pak gloor. 1 Dubbel stuk huishoudzeep. 4 Pond soda. Voor 10 cent: 1 Pot piccalilly. 1 Pot pindakaas. 1 Pot siroop. 1 Pak havermout. 1 Fles bleekwater. 5 Rol boterhampapier. 3 Ons chocolade hagelslag. 5 Chocoladerepen. 1 Pond griesmeel. 1/2 Pond grote ronde kaakjes. 5 Cakes. 4 Stroopwafels. 1/2 Pond cocossterren. 3 Ons gezouten pinda,s. 1 Bus specerijen gemalen. 1 Blikje vis. 1/2 Pond zeepvlokken. 1 Pak A.J.P. rumpudding. 1 Pond capucijners. Voor 15 cent: 1 Pot appelstroop. 1 Fles bier. 1 Pond cacao.1 Ons kersenbonbons. 1 Bus a 20 stuks tafelkoeken. 2 Gemberkoeken. 1/2 Pond natte gember. 1/2 Pond witte of rose hagelslag. 1 Pond marcaroni. 1/2 Pond vruchtengries.1 Groot blik vis in tomatensaus .1 Rol sago. 1 Fles spiritus. 1 Pond vermicelli middelfijn.1/2 Pond chocoladestrooisel. 2 Pakken zelfwerken wasmiddel. 1 Pond grove capucijners. 1/2 Pond speculaas. Voor 20 cent: 1 Bus was. 3 Pak lucifers.3 Blikjes sardines.1 Blik kersen. 1 Groot blik zalmbokking. 1 Ons losse thee. 1/2 Pond koffie.1 Pond rijst en 1 Fles Bessensap.1 Pak custard.1/2 Pond stemgember. 1 Fles boteraroma+1 Fles boterkleursel+1 Tablet boterstremsel. 3 Ons zeer licht Franse bakwerk. 1 Pak cream-crackers. 1 Blik mandarijntjes. 1/2 Pond Speculaas + 1 Pond witte suiker. Voor 25 cent: 1 Blik ananas, 1 Fles koffie-extract.4 Pak maizena. 1 Groot blik sardines. 3 Stukken driespanzeep. 8 Closetrollen. 6 Pak pudding.1/2 Pond amandel gries+ 1 Fles puddigsaus. 3 Ons pudding met suiker (rum,biterkoek, of ananas. 1/2 Pond van Melle's drops. 1/2 pond mascotte bonbons. 1 Kwart blik gemengde biskwies. 8 Pak gloor. 1 Consumentpakket inhoud 1 Pak zelfwerkend wasmiddel+1 Groot pak zeeppoeder+ 2 grote stukken zeep.1 Blik knabbels+2 Chocoladerepen.
|
Verdwenen beroepen Bron: Zeg,ken jij de mosselman Scriptum
Schillenboer
Marskramer
Parlevinker
Schoenenpoetser
Straatventer
Veerman
IJsdrager
Kolenboer
Poelier
Schoenmaker
Voddenboer
|
